De Bahamaans-Amerikaanse acteur en regisseur Sidney Poitier (94) is overleden. Dat melden Amerikaanse media. Poitier staat in de geschiedenisboeken als de allereerste zwarte acteur die de Oscar voor beste mannelijke hoofdrol won, voor zijn zijn rol in "Lilies of the Field". Poitiers overlijden is aan de internationale media bevestigd door Fred Mitchell, minister van Buitenlandse Zaken op de Bahama's.
Sir Sidney Poitier is niet minder dan een Hollywoodlegende. Hij is één van de eerste, zwarte grote filmsterren die uiteenlopende rollen ging vertolken, en niet enkel stereotiepe rollen die tot dan werden voorbehouden voor niet-witte acteurs.
Poitier wordt als kind van Bahamaanse ouders als bij toeval in 1927 geboren in Miami, waardoor hij Amerikaans staatsburger is. Na een jeugd op de Bahama's keert hij op zijn 15e naar de VS terug, waar hij eerst omwille van zijn Bahamaanse accent niet aan de bak komt als acteur. En dat terwijl Poitier met tientallen filmrollen tot de eerste grote Afro-Amerikaanse acteur uitgroeit, die het pad effent voor vele collega's.
Debuut
Poitier raakt binnen bij het American Negro Theater. Kort na de Tweede Wereldoorlog begint zijn acteercarrière op Broadway, voor hij zich vanaf de jaren 50 in de filmwereld stort. In 1950 heeft hij in "No way out" een eerste hoofdrol te pakken, als dokter die een racist moet behandelen. In 1955 breekt hij door bij het grote publiek, met zijn rol als rebelse student in "The Blackboard Jungle".
In 1958 wordt hij voor het eerst genomineerd voor een Oscar, voor zijn rol in "The defiant ones". Het is niet lang wachten voor Poitier effectief een beeldje wint. In 1964 schrijft hij geschiedenis: hij wint als eerste zwarte acteur ooit (en als eerste man uit de Bahama's) de Oscar voor beste mannelijke hoofdrol, in "Lilies of the Field", een humoristische film waarin een groep zusters gelooft dat Poitier naar hen toe is gestuurd door God om een nieuwe kapel te bouwen. Poitier houdt het in zijn acteercarrière op één Oscar en twee nominaties.
Poitier blijft trouwens decennialang de enige zwarte man op de erelijst van de Academy Awards, bij de beste mannelijke hoofdrol. Denzel Washington volgt hem daar pas in 2001 op. "Ik zal altijd volgen in jouw voetsporen, en er is niets wat ik liever zou doen, meneer", sprak hij in zijn bedankingsspeech. Washington wilde altijd graag samen in een film spelen met Poitier, maar dat is er nooit van gekomen.
Iconische rollen
Het regent filmrollen voor Poitier in de jaren 50 en 60: de meeste daarvan met een maatschappelijke betekenis. 1967 is een topjaar voor de acteur, met maar liefst drie rollen in verhalen die draaien rond discriminatie. In "In the heat of the night" speelt hij inspecteur Virgil Tibbs, die tijdens een moordonderzoek te maken krijgt met racisme in de zuidelijke staten. Het personage slaat aan: Poitier oogst er zowel lof mee bij pers als publiek.
Naast het succesvolle "To sir, with love", waarin hij als zwarte leraar in Londen een rebelse klas weet te temmen en te motiveren, springt publiekslieveling "Guess who's coming to dinner" er bovenuit. De film is in de VS uitgeroepen tot cultureel erfgoed.
"Guess who's coming to dinner" gaat over diep ingebakken racisme. Sidney Poitier speelt de rol van dokter John Prentice. Hij wordt uitgenodigd voor het diner bij de ouders van zijn verloofde Joey. En hoewel hij beantwoordt aan het clichébeeld van de ideale schoonzoon, zijn Joeys ouders er niet mee opgezet dan hun dochter een relatie heeft met een zwarte man.
Bekijk hier de trailer van "Guess who's coming to dinner":
Racisme komt als thema vaak terug in de rollen die Poitier vertolkt. In de loop van zijn carrière werpt hij zich dan ook meer en meer op als activist en voorvechter van gelijke rechten in de filmwereld. Zo neemt Poitier deel aan verschillende anti-racistische marsen, en forceert hij de doorbraak van getalenteerde zwarte acteurs en filmmakers.
In 1972 kruipt Poitier voor het eerst in de regisseursstoel. Hij regisseert in de jaren 70 en 80 heel wat films, waarin hij zelf ook meespeelt. In 1990 maakt Poitier "Ghost dad" met acteur en grote naam Bill Cosby, maar die film flopt. Daarna legt hij zich opnieuw toe op het acteerwerk.
Poitier blijft tot in 2001 actief. Zijn laatste publieke optreden maakt hij bij de Oscaruitreiking in 2014, wanneer hij samen met Angelina Jolie de prijs voor beste regisseur mag uitreiken, en daar een lange staande ovatie in ontvangst mag nemen. Jolie bedankt hem voor zijn grote bijdrage in Hollywood met de boodschap "dat we allemaal bij jou in krijt staan". Poitier reageert zichtbaar aangedaan met de boodschap "vooral al het mooie werk verder te zetten".
Onderscheidingen
Voor zijn lange en baanbrekende carrière in de filmwereld heeft Poitier meerdere onderscheidingen gekregen. De Britse koningin Elizabeth heeft hem geridderd. In 2002 krijgt hij de Academy Honorary Award voor zijn bijdragen aan de filmindustrie, als mens en als acteur. En in 2009 krijgt hij van toenmalig president Obama de hoogste onderscheiding voor Amerikaanse burgers: de Presidential Medal of Freedom. Een bijzonder moment voor beide heren.
Het is niet bekend waaraan Poitier is overleden. Het nieuws van zijn overlijden is officieel bevestigd door de Bahamaanse minister van Buitenlande Zaken Fred Mitchell. In een korte mededeling laat hij weten "dat we niet alleen een groots Bahamaan verliezen, maar ik verlies vandaag ook een persoonlijke vriend". De acteur trouwde twee keer, en bleef tot aan zijn dood samen met zijn tweede echtgenote. Poitier heeft uit beide huwelijken in totaal zes kinderen.
Door het overlijden van Poitier is de Italiaanse actrice Sophia Loren (87) nog de enige levende filmster in de lijst van 50 grootste legendes in de Amerikaanse filmgeschiedenis. In de lijst staan de 25 acteurs en actrices die in of voor de jaren 50 hun debuut hebben gemaakt en wiens acteerprestaties zonder meer legendarisch zijn.
0 件のコメント:
コメントを投稿