De Tanzaniaanse schrijver Abdulrazak Gurnah (72) heeft de Nobelprijs voor Literatuur gewonnen. Dat is vanmiddag bekendgemaakt in Stockholm. Hij schreef tien romans, waaronder "Paradise". In zijn boeken en kortverhalen focust hij op de gevolgen van het kolonialisme en het lot van vluchtelingen. Toen hij het nieuws te horen kreeg dacht hij eerst dat het een grap was.
De Tanzaniaanse schrijver wordt door de jury van de Nobelprijs geloofd "voor zijn compromisloze en medelevende manier om de effecten van het kolonialisme te doorgronden en het lot van de vluchtelingen in de golf tussen culturen en continenten". Het is in de 120-jarige geschiedenis van de Nobelprijs voor Literatuur nog maar de tweede keer dat een zwarte auteur uit Afrika de Nobelprijs wint.
Gurnah was in zijn keuken toen hij het telefoontje met het nieuws kreeg. "Ik werd zo'n 15 minuten voor de uitreiking gebeld en dacht eerst dat het een grap was. Ik dacht: ik wacht tot ik het zie en hoor en toen ben ik naar de livestream beginnen te kijken en nu belt u mij."
Beluister hier het telefonische interview met Abdulrazak Gurnah:
Gurnah werd in 1948 geboren op het eiland Zanzibar, maar eind jaren 60 kwam hij op zijn 18e in het Verenigd Koninkrijk aan als vluchteling. In zijn thuisland was het voor hem als moslim niet veilig. Tot voor kort was hij professor Engels en postkoloniale literatuur aan de Universiteit van Kent, Canterbury.
Hij schreef 10 romans, waaronder "Paradise", "By the sea" en "Memory of departure". "Paradise" was zijn doorbraakroman, het verhaal is het resultaat van een trip door Oost-Afrika rond 1990. Het is een coming-of-age-verhaal en een triest liefdesverhaal waarin verschillende werelden en geloofssystemen botsen met elkaar. Dat boek werd in 1995 vertaald in het Nederlands.
"Zijn werk geeft ons een heel levendig beeld van een Afrika dat niet iedereen kent", meldt de jury. "Zijn moedertaal is Swahili, maar hij schrijft in het Engels. Het thema van de verscheurde vluchteling loopt door heel zijn oeuvre."
In zijn eerste telefonische reactie (beluister hierboven) benadrukt de kersverse Nobelprijswinnaar Gurnah dat we vluchtelingen ook moeten zien als "mensen die iets te geven hebben". "Ze komen niet met lege handen, velen van hen zijn getalenteerde, energieke mensen. Dat is een andere manier om erover na te denken. Het zijn niet alleen mensen die iets nodig hebben, ze kunnen ook iets bijdragen".
Vluchtelingen komen niet met lege handen, velen van hen zijn getalenteerde, energieke mensen die ook iets te geven hebben
"In zijn literaire universum verschuift alles: herinneringen, namen, identiteiten", benadrukt de jury nog. "Een nooit eindigend onderzoek dat voortgestuwd wordt door zijn intellectuele passie is aanwezig in al zijn boeken, zowel in zijn meest recente "Afterlives" (2020) als in zijn eerste werk dat hij schreef toen hij 21 was."
Heel wat waarnemers vonden dat het tijd werd voor een niet-westerse auteur om de Nobelprijs in ontvangst te nemen, omdat de lijst met laureaten tot nu voornamelijk Europees én mannelijk was. Voor Gurnah is nog maar vijf keer is een Afrikaanse schrijver bekroond, de enige zwarte Afrikaan tot nu toe was de Nigeriaan Wole Soyinka in 1986. Hij is intussen 87 en heeft heel recent, na bijna 50 jaar, weer een roman gepubliceerd.
Aan de Nobelprijs voor Literatuur is een bedrag van 10 miljoen Zweedse kronen verbonden, bijna 980.000 euro. De prijs wordt uitgereikt door de Zweedse Academie in Stockholm. Net zoals vorig jaar zal er als gevolg van de coronacrisis geen officiële prijsuitreiking in Stockholm zijn.
Herbekijk de bekendmaking van Abdulrazak Gurnah als winnaar van de Nobelprijs voor Literatuur 2021:
0 件のコメント:
コメントを投稿