Veel capes, weinig escapisme - De Standaard

The Batman

Van: Matt Reeves

Met: Robert Pattinson, Zoë Kravitz, Paul Dano, Jeffrey Wright (176 min.)

‘Il pleure dans mon coeur/ comme il pleut sur la ville’, dichtte Paul ­Verlaine in 1874. Het is een stijl­figuur die je ook terugvindt in het genre van de film noir, dat doorleeft in The Batman. De film is doorweekt van tranen en regen, die met bakken uit de lucht valt, van begin tot einde. ‘The city is angry,’ zegt Batman, ‘scarred, like me.’

The Batman was niet mogelijk geweest zonder de The dark knight-trilogie van Christopher Nolan, die daarmee het sjabloon neerzette van de sombere superheldenfilm, geënt op de film noir en met meer realisme dan gewoonlijk. Maar als de sfeer in die films vooral grimmig was, is die in The Batman ronduit mistroostig. Deze eerste film van een nieuwe trilogie is gedrenkt in depressie en vormt een droefgeestige spiegel van de ontwrichting en chaos van de voorbije jaren in de VS onder Trump. Zo vormt The Batman ook, ongetwijfeld niet toevallig, een pendant van Joker uit 2019.

Deze superheldenfilm vindt zijn themasong in ‘Something in the way’, waarvan de tekst, zoals altijd bij Nirvana, raadselachtige nonsens lijkt, maar de stemming is overtuigend: volstrekte desil­lusie en neerslachtigheid. Het ­gevoel dat je zo terneergeslagen bent dat je helemaal niks meer voelt. Of zoals de verdoofde Kurt Cobain dichtte: ‘It’s okay to eat fish, ’cause they don’t have any feelings.’

Niemand had deze bedroefde Batman beter kunnen spelen dan Robert Pattinson, de acteur die een ster werd met zijn zwaarmoedige vampier in Twilight. Hij modelleerde zijn Batman op Cobain als een haast apathische, luste­loze superheld, die na twee jaar van nachtshifts als beschermer van het volk een bleek nachtdier is geworden.

Heersen met angst

Gotham City wordt, zoals gewoonlijk, geteisterd door criminaliteit. Batman snelt de inwoners nog wel te hulp, maar hij twijfelt hardop aan zijn impact. Zijn brandstof is niet rechtvaardigheid maar wrok, aangevuurd door de moord op zijn ouders, twintig jaar eerder. Het is die ­negatieve brandstof die maakt dat hij ingrijpt met meer geweld dan nodig. Niet alleen de daders, maar ook de slachtoffers zijn doodsbang van hem. Deze Batman denkt gerechtigheid te brengen door angst te zaaien.

Het is een gevaarlijk spel dat niet anders kan dan zich tegen hem keren. Niet de Joker vormt ditmaal zijn Nemesis, maar de ­Riddler, die door Paul Dano wordt gespeeld als een overgevoelige, eenzame jongen. Maar hij is ook een narcistische psychopaat die de maatschappij ontwricht met brutale afrekeningen bij de elite. Daarbij laat de Riddler, net als de fameuze Zodiac Killer in 1969, telkens boodschappen achter die nog raadselachtiger zijn dan de teksten van Cobain. Het is aan Batman om via tekstexegese de gevaarlijke gek te stoppen.

De bestorming van het Capitool is visionair, want deze film werd lang voordien opgezet

Hoe langer Batman dat doet, hoe meer hij erachter komt hoe de macht verstrengeld is met de onderwereld en het goede met het kwade. Hij is elke richting kwijt, maar het morele kompas komt binnen met een femme ­fatale op een motor: Zoë Kravitz als Selina Kyle, een nachtdier met een lederfetisj. Het valt op dat de naam Catwoman nooit valt: realisme staat in deze film voorop.

Ondertussen slaagt de Riddler erin om een harde kern van bewonderaars via onlinevideo’s te radicaliseren. Ze geloven in complottheorieën, hun slogan luidt ‘No more lies’. Dat leidt tot een ­finale die de bestorming van het Capitool oproept. Visionair, want deze film werd lang voordien ­opgezet.

Cape aan de kapstok

Aanvankelijk zou niet Pattinson de hoofdrol spelen, maar Ben ­Affleck, die de vleermuisman is sinds Batman v Superman: Dawn of justice in 2016. Hij ging de film zelfs regisseren en schreef er zes jaar geleden al een scenario voor. Hij moest echter de cape aan de kapstok hangen na de problematische productie van Justice League en zijn worstelingen met een alcoholverslaving en de scheiding van Jennifer Garner. (Verwarrend genoeg zal hij dit najaar nog een laatste keer terugkeren als Batman in The flash.)

Gotham City wordt, zoals gewoonlijk, geteisterd door criminaliteit.  Warner Bros.

In 2017 ging de regiestoel naar Matt Reeves, die ooit doorbrak met de monsterfilm Cloverfield. Hij bewees dat je met ­peperdure en al platgetreden filmreeksen toch kunt entertainen én de maatschappij een spiegel voorhouden, met de sequels Dawn of the planet of the apesen War for the planet of the apes.

Twee maanden na het begin moesten de opnames worden stilgelegd door de uitbraak van de coronacrisis. Toen ze herbegonnen, in september 2020, moesten ze na drie dagen weer stoppen omdat Pattinson zelf besmet was geraakt. Uiteindelijk werden de opnames een jaar later dan voorzien beëindigd. Dat Reeves al die tijd zo nauw zijn stijl kon bewaken, bewijst hoe hard hij zijn visie had uitgepuurd.

Reeves heeft er drie uur voor nodig en dat is nog altijd een uur te veel. Maar hij doseert het spektakel uitstekend en de ontlading is groot als Batman pas na anderhalf uur voor het eerst vliegt. Zijn Batmobiel komt zelfs nog later – een grommende, gitzwarte ­machine die een eigen leven lijkt te leiden, zoals de horrorauto uit Christine.

The Batman is een verontrustende superheldenfilm, die toont tot wat chaos kan leiden – wat we ook al elke dag op het nieuws zien. Deze popcornfilm is geen escapisme meer. Maar diep vanbinnen zit, in tegenstelling tot bij Joker, nog een kloppend hart en het geloof dat er altijd nog hoop is.

Adblock test (Why?)

続きを読みます https://news.google.com/__i/rss/rd/articles/CBMiMWh0dHBzOi8vd3d3LnN0YW5kYWFyZC5iZS9jbnQvZG1mMjAyMjAyMjhfOTgyMTI1OTTSAQA?oc=5