Uitgeverij HaperCollins gaat de "aanstootgevende taal" aanpassen in de nieuwe versies van de romans van Britse schrijfster Agatha Christie. Proeflezers hebben aangegeven dat bepaalde passages over uiterlijke kenmerken of etniciteit niet meer passen in de huidige tijd. Zo is een passage over kinderen van wie de ogen en neuzen "afschuwelijk" zijn, geschrapt.
Er heerste de afgelopen maanden veel onbegrip over de aanpassingen bij de boeken van Roald Dahl en Ian Fleming, en nu meldt de Britse krant The Telegraph dat ook de romans van Britse schrijfster Agatha Christie onder de loep genomen worden. Zogenoemde "sensitivity readers" - proeflezers die boeken nalezen op ongepast taalgebruik dat niet meer zou passen in onze huidige maatschappij - werden aangesteld door uitgeverij HarperCollins.
De uitgeverij heeft daardoor bepaalde "moderne ongevoeligheden" uit de verhalen van Poirot en Miss Marple, geschreven tussen 1920 en 1976, te herwerken of schrappen. In de digitale versies en ook in de fysieke boeken uitgegeven vanaf 2020 kan je de aanpassingen al lezen. De aanpassingen gebeurden vooral bij de avonturen die de hoofdpersonages beleven in het buitenland.
Niet langer "afschuwelijke" neuzen of "inheemse" bevolking
Sensitivity readers hebben het vooral moeilijk met passages over de etniciteit en het ras van personages. De uitgeverij laat daarom het n-woord overal weg en schrapt delen waar karakters beschreven worden als zwart, Joods of zigeuner. Ook staat er nu "lokale bevolking" in de plaats van "inheemse bevolking".
In de nieuwste versie van de "A Carribean mystery" (1964) wordt het uiterlijk van een hotelmedewerker uit West-Indië minder specifiek omschreven en niet meer gesproken over "zo’n mooie witte tanden".
In de roman "Death on the Nile" (1937) zijn ook enkele uiterlijke kenmerken weggewerkt. Zo staat er niet meer "Ze komen terug en staren, staren en hun ogen zijn gewoon afschuwelijk, net als hun neuzen. Ik geloof niet dat ik kinderen echt leuk vind", maar wel “Ze komen terug en staren, staren. Ik geloof niet dat ik kinderen echt leuk vind".
Zonder zeggenschap
Agatha Christie overleed in 1976 op 85-jarige leeftijd en heeft dus zelf geen zeggenschap gehad in de aanpassingen. Het bedrijf Agatha Christie Limited, gerund door het achterkleinkind van de schrijfster James Prichard, heeft de film- en literaire rechten in handen, maar heeft nog geen commentaar gegeven op de aanpassingen.
Het is dan wel de eerste keer dat er aanpassingen werden gedaan aan de teksten van Agatha Christie, maar eerder werd de titel van een van haar werken uit 1939 "And then there were none", al aangepast net na haar dood omdat die een racistisch woord bevatte.
Disclaimer bij Ian Fleming
De afgelopen maanden hebben meerdere uitgeverijen de woorden van enkele schrijvers onder het licht gehouden. Zo zal bij bepaalde thrillers van Ian Fleming - die het eerste boek met James Bond "Casino royale" schreef – de disclaimer "Dit boek is geschreven in een tijd waarin termen en zienswijzen die nu als beledigend zouden kunnen worden beschouwd, gemeengoed waren" te lezen zijn.
De uitgever paste ook bepaalde afbeeldingen van zwarte mensen aan in de boeken van Fleming en verving het n-woord door "zwarte persoon". Fleming gaf toen hij nog leefde al toestemming om erotische passages uit zijn werken te verwijderen of te censureren en om racistische verwijzingen in "Live and let die" af te zwakken.
Storm van kritiek bij aanpassingen Roald Dahl
Ook de uitgever van de kinderboeken van de Britse schrijver Roald Dahl had al beslist om bepaalde passages te verwijderen uit te boeken of lichtjes aan te passen. "Dik" of "lelijk" mocht volgens hen niet meer gebruikt worden.
Er werd vol onbegrip gereageerd op die veranderingen. Het ging zelfs zo ver dat koningin-gemalin Camilla zich heeft gemoeid. Door haar kritiek heeft de uitgever uiteindelijk toch beslist de oorspronkelijke versies van de kinderboeken uit te brengen.
Of op de aanpassingen in de romans van Agatha Christie evenveel kritiek komt, valt nog af te wachten. Op Twitter reageren gebruikers vooral negatief.
0 件のコメント:
コメントを投稿