De Russische dirigent Valeri Gergiev zal deze week niet dirigeren in de Scala van Milaan. Ook elders in het westen sluiten steeds meer cultuurhuizen de deuren voor Poetingetrouwe muzikanten of dansers, zoals het beroemde Bolsjoiballet. In de meeste orkesten spelen Oekraïense en Russische muzikanten intussen nog altijd harmonieus samen. De concerten verlopen wel in een geladen sfeer, met boodschappen op het podium of voorafgegaan door het Oekraïnse volkslied.
Steeds meer concertzalen en operahuizen weren muzikanten en andere artiesten die dicht bij het Russische regime staan. Het gaat dan vooral om sterdirigent Valeri Gergiev, sopraan Anna Netrebko, pianist Denis Matsoejev of cellist Sergej Roldoegin. Ze hebben in het verleden bijvoorbeeld de annexatie van de Krim ondersteund, hebben opgetreden in verkiezingsfilmpjes of gespeeld op officiële concerten.
Gergiev zal de Scala van Milaan niet dirigeren op 5 maart
Verschillende concertzalen hebben sterdirigent Valeri Gergiev voor een ultimatum gesteld: hij moet ten laatste vandaag de oorlog in Oekraïne veroordelen. Omdat er nog geen reactie is gekomen zegt Beppe Sala, de burgemeester van Milaan, dat het uitgesloten is dat Gergiev op 5 maart de opera "Schoppenvrouw" dirigeert in de Scala van Milaan.
Ook Gergievs vaste aanstelling bij het Filharmonisch Orkest van München hangt aan een zijden draadje, net als zijn engagement bij het Filharmonisch Orkest van Rotterdam. Concerten met de Wiener Philharmoniker in de Verenigde Staten zijn al geannuleerd; ook bij het Festival van Luzern is hij niet welkom en zijn internationale managementsbureau heeft Gergiev laten vallen.
De Metropolitan Opera in New York, het belangrijkste operahuis van de Verenigde Staten, “gaat niet meer samenwerken met artiesten en organisaties die Poetin steunen of door Poetin gesteund worden, zolang de invasie in Oekraïne niet gestopt is,” zei manager Peter Gelb in een videoboodschap.
Artiesten dwingen om hun vaderland af te zweren kan niet
Een concert van de internationaal bekende Russische sopraan Anna Netrebko is vrijdag gecanceld in Denemarken. In een boodschap op sociale media zegt Netrebko: "Allereerst ben ik tegen deze oorlog. Ik ben Russisch en hou van mijn land, maar ik heb veel vrienden in Oekraïne en de pijn en het verdriet breken nu mijn hart. Ik wil dat deze oorlog eindigt en dat mensen in vrede kunnen leven. Anderzijds schrijft ze “dat het niet kan om artiesten of publieke figuren te dwingen om hun politieke meningen in het openbaar te uiten of om hun vaderland af te zweren.”
Wie is Valeri Gergiev, de Russische topdirigent die steeds meer "gecanceld" wordt door vriendschap met Poetin?
Bram Nolf, hoboïst van het Nationaal Orkest van België, speelde zelf in het verleden onder leiding van Valeri Gergiev. “Een echt genie, een indrukwekkende dirigent van vooral Russische muziek, een grote meneer.” Nolf spreekt in eigen naam wanneer hij uitweidt over de culturele boycot.
In een ideale wereld staat cultuur boven politiek, maar dat kan niet in de klassieke muziek
“De meningen daarover zijn verdeeld. Er zijn mensen die vinden dat cultuur altijd boven politiek moet staan en dat er geen heksenjacht mag zijn op iedereen die ooit op de koffie of op de foto ging met Poetin. Anderzijds was de band van Valeri Gergiev met Poetin zo duidelijk dat dit voor velen niet meer door de beugel kan."
"In een ideale wereld zou cultuur inderdaad boven politiek moeten staan, maar dat klopt niet in de klassieke muziek. Orkest- of operaproducties zijn duur. Van zodra je geld krijgt van een subsidiegever, een sponsor, een regering of de kerk zoals in de tijd van Bach, dan ben je verbonden. Wiens brood men eet diens woord men spreekt," stelt Bram Nolf vast in "De ochtend" op Radio 1.
En hoe zit het in de orkestbak? In nagenoeg elk westers orkest zitten zowel muzikanten uit Rusland als uit Oekraïne. Ze komen uit de rijke klassiekemuziektraditie van de Sovjetunie en na 1991 hebben ze posities gevonden in orkesten over de hele aardbol. "Die zitten nu schouder aan schouder te musiceren in hetzelfde orkest. Bij mijn weten zijn daar nog nergens problemen mee geweest. We leven erg mee met een Oekraïense collega die contact heeft met haar familie in de schuilkelders of op de vlucht," zegt hoboïst Bram Nolf.
Boodschappen op het podium of het Oekraïense volkslied
Veel concerten verlopen dezer dagen in een geladen sfeer. Vaak wordt er aandacht besteed aan de oorlog in Oekraïne. Het Antwerp Symphony Orchestra, ook met Oekraïners en Russen in de rangen, speelde vrijdag het Oekraïense volkslied in de Antwerpse Koningin Elisabethzaal, voorafgegaan door een toespraak van intendant Joost Maegerman:
De Russisch-Duitse sterpianist Igor Levit sprak zondagavond in Bozar zijn steun uit voor de bevolking van Oekraïne én voor de Russen die zich verzetten tegen de oorlog. Ook hij speelde de nationale hymne van Oekraïne.
Bolsjoitheater "wil geen nieuwe oorlog"
Ook het wereldberoemde Russische Bolsjoiballet krijgt met annuleringen te maken. Verschillende voorstellingen in het Verenigd Koninkrijk zijn afgelast. Het Bolsjoitheater heeft op sociale media een open brief gepubliceerd waarin afstand wordt genomen van de oorlog. "Een genetische herinnering aan oorlog leeft in ieder van ons. We willen geen nieuwe oorlog, we willen niet dat mensen sterven." De brief is mede ondertekend door de directeur van het Bolsjoitheater, Vladimir Urin, die in 2014 een open brief ondertekende om de annexatie van de Krim te steunen.
0 件のコメント:
コメントを投稿