Alopecia areata: zo heet de aandoening waaraan Jada Pinkett Smith lijdt en die mee aan de basis lag van het incident tussen haar man Will Smith en gastheer Chris Rock tijdens de Oscars. Wat is alopecia areata precies en wat veroorzaakt het? 5 vragen en antwoorden.
Topmodel Tyra Banks, wijlen "Superman" Christopher Reeve, actrices Viola Davis, Kristin Davis én Jada Pinkett Smith: het zijn maar enkele bekende koppen die lijden of leden aan alopecia areata, een aandoening die tot haarverlies leidt en die mee aan de basis lag van het intussen veelbesproken incident tussen acteur Will Smith en gastheer Chris Rock tijdens de Oscars.
Wat is alopecia areata precies? Wij vroegen het aan Bettina Blaumeiser, professor in de medische genetica en verbonden aan de universiteit van Antwerpen en het Universitair Ziekenhuis Antwerpen.
1. Wat is alopecia areata?
Alopecia areata is de medische term voor een auto-immuunziekte die haarverlies veroorzaakt. "Meestal begint het met een of meerdere diffuse, kringvormige kale plekken", legt Blaumeiser uit. "Die kunnen voorkomen op het hoofd, maar bijvoorbeeld ook in de baard. Die plekken kunnen spontaan weer dichtgroeien, maar soms nemen ze in aantal toe of treedt massaal haarverlies op."
Omdat Pinkett Smith haar hoofd volledig heeft geschoren, vermoedt Blaumeiser dat zij lijdt aan alopecia totalis. "Daarbij groeit zo goed als geen haar meer op het hoofd. Bij nog een andere variant vallen ook wimpers, wenkbrauwen en schaamhaar uit. Dat heet alopecia universalis."
2. Hoe ontstaat alopecia areata?
Ontstekingscellen zijn de grote boosdoener. "Die zijn gemaakt om ons tegen bijvoorbeeld virussen te verdedigen. In het geval van alopecia areata krijgen ze verkeerde informatie en ervaren ze lichaamseigen cellen als een agressor, in dit geval de haarfollikels of haarwortels. Ze vallen die massaal aan waardoor die het haar loslaten en in een rustfase gaan. Haarwortels doen dat sowieso wanneer ze haren op een natuurlijke wijze afscheiden, maar in het geval van alopecia areata duurt de rustfase abnormaal lang."
Alopecia areata gaat niet gepaard met littekens. Het heeft ook niks te maken met de typische kaalheid die vooral mannen treft. "Dat is alopecia androgenetica, een hormonale aandoening. Daarbij verdwijnen de haarwortels volledig. Bij alopecia areata niet, het haar kan dus terug groeien."
3. Wat veroorzaakt alopecia areata?
"Alopecia areata is een complexe genetische ziekte", zegt Blaumeiser. "Heel wat genen die te maken hebben met afweer en immuunreactie liggen aan de basis. Daarnaast kunnen ook omgevingsfactoren alopecia areata uitlokken, al zijn die niet voldoende gedefinieerd. Mogelijk heeft het met stress te maken, maar ook infecties of voeding kunnen een factor zijn. Patiënten geven vaak aan dat ze onder veel druk staan of stonden, ze hebben net een nieuwe job of ze moesten een zwaar examen afleggen. Genetische aanleg is altijd in het spel, maar meestal weet je niet waarom of waarom je net nu alopecia areata krijgt."
Zowat twee procent van de wereldbevolking lijdt aan alopecia areata, zegt Blaumeiser. "Het is een veel voorkomende aandoening die iedereen kan overkomen. Ik zie jonge kinderen die het al op de leeftijd van 2 of 3 jaar krijgen, maar ook oudere mensen bij wie het pas begint wanneer ze 60, 70 of 80 zijn."
4. Is een behandeling mogelijk?
"Zoals bij veel auto-immuunziektes, zijn behandelingen mogelijk die zich op het immuunsysteem richten. Het kan gaan om inspuitingen, maar soms ook om medicatie via een baxter. Cortisone is een typisch middel tegen ontstekingen, maar voor alopecia areata bestaat bijvoorbeeld ook een prikkeltherapie die immuuncellen van de haarwortels weglokt. Haarimplantaten bieden dan weer geen enkel soelaas."
Het woord "genezing" durft Blaumeiser niet in de mond te nemen. "Dat betekent dat er een absolute oplossing is, maar dat is niet zo. Toch is een raadpleging bij een dermatoloog altijd een goed idee want zij of hij kan wel degelijk verschillende behandelingen uitproberen."
5. Is alopecia areata levensbedreigend?
Alopecia areata is niet levensbedreigend en patiënten voelen zich niet ziek. Dat neemt niet weg dat de aandoening een enorme impact op hun leven kan hebben. "Velen zijn ontzettend gefrustreerd en de wanhoop nabij. Ik spreek me niet uit over het incident tijdens de Oscars, maar het getuigt daar wel van. De psychologische druk kan groot zijn."
"Veel vrouwen zetten een pruik op, maar ook mannen geven aan dat ze eronder lijden. Alopecia areata kan komen en gaan. Soms keert een weelderige haargroei terug, dan weer valt alles uit. De laatste jaren is gelukkig veel te doen over bewustwording en aanvaarding, dat is het ultieme doel."
Toch gelooft Blaumeiser dat meer onderzoek tot beter inzicht in de aandoening kan leiden. "Alopecia areata is altijd nogal stiefmoederlijk behandeld. In tegenstelling tot levensbedreigende ziektes, zijn de budgetten voor research klein. Ik begrijp dat wel, maar toch kunnen we met meer middelen meer ontdekken over een veelvoorkomende ziekte als alopecia areata."
0 件のコメント:
コメントを投稿